Diagnostiek en behandeling
in het gewone leven

Binnen Topaze wordt complexe diagnostiek en behandeling uitgevoerd op een andere manier dan men traditioneel gewend is binnen de specialistische jeugdhulpverlening. Wij geloven sterk in de effectiviteit van ‘community-based’ werken, waarbij we uitgaan van de kracht van het normale leven en de gemeenschap om tot duurzame verandering, groei en ontwikkeling te komen. Onze focus ligt bij het vanuit verbinding groeien en ontwikkelen in een situatie die voor de jeugdige en zijn gezin vertrouwd is; thuis.

Snel wordt er bij complexe problemen gedacht aan complexe oplossingen. Uit onderzoek is gebleken dat ook bij complexe problemen, een duurzame verandering gerealiseerd kan worden als er community-based interventies worden ingezet (Hermanns, J., 2010). Dit betekent niet dat kennis en deskundigheid geen plek heeft in dit geheel, het is er juist onderdeel van als dit nodig is. Topaze ziet het als een uitdaging om de kennis en expertise van de gedragswetenschap samen te voegen met de kennis en expertise die mensen zelf hebben over hun eigen leven. We weten het niet beter, hebben aanvullende kennis en samen kunnen we daardoor tot duurzame oplossingen komen.

Momenteel wordt deze vorm van diagnostiek en behandeling ingezet op vraag van cliënten die al binnen Topaze in zorg zijn. Dat kan zijn in de vorm van bijvoorbeeld psycho-educatie, cognitief gedragstherapeutische behandeling, EMDR of het afnemen van een onderzoek.

Hoe werkt EMDR? Een animatie. – YouTube

Visie van gedragswetenschapper Jorien

Voor mij is de grootste kracht van Topaze dat we de regie bij het gezin laten. Normaliseren waar mogelijk en als hulpverlener faciliteren vanuit gelijkwaardigheid. Ik kan bedenken wat belangrijk is maar wat is JOUW plan voor de toekomst?

Ik zie mijn rol als gedragswetenschapper daarin als complementair aan alle mensen om een cliënt heen. Ik wil niet op afstand staan als er bijvoorbeeld een diagnostiekvraag ligt, maar waar kan ik aansluiten? In mijn missie en visie vindt diagnostiek (en behandeling) juist plaats in het gewone leven, ik kan mijn onderzoek prima uitvoeren bij mensen thuis op de bank. Present zijn; systemisch kijken; doen wat nodig is, maar zeker niet overnemen. Ik wil daarin niet anders zijn dan anderen, maar vanuit gelijkwaardigheid onderdeel zijn van de community. Daar horen voor mij vooral de mensen uit het netwerk bij, dit zijn de mensen die het plan samen met de cliënt tot een succes maken. De mensen die er over 10 jaar nog steeds zijn voor een kind/ gezin.

Naar cliënten en hun netwerk toe wil ik benaderbaar zijn, coachend zijn op de inhoud en faciliterend in het proces. Als het helpend is dat ik vanuit mijn expertise psycho-educatie biedt, dan pak ik dit op. Waar komen je woedeaanvallen vandaan? Hoe verhoudt zich dit tot trauma en hetgeen wat je hebt meegemaakt? Het kan ontzettend helpend zijn voor (gezins)systemen als ik hiermee kan zorgen voor een stuk onschuldigen en begrip. Het kan heel helpend zijn om te begrijpen dat het niet altijd gaat over niet willen, maar soms ook over niet kunnen. Ik kan bijvoorbeeld ook meedenken met school als zij handelingsverlegen dreigen te geraken. Waar liggen nog kansen en mogelijkheden? We zijn zo gewend met z’n allen om in problemen en oplossingen te denken, dat we de daadwerkelijk onderliggende vraag soms niet meer horen of zien.

Ik vind het belangrijk dat cliënten zichzelf zijn tijdens een onderzoek, dat lukt bij uitstek op de plek die voor hen vertrouwd is. Die veiligheid ontstaat niet binnen de 4 muren van een klinisch ingericht kantoor ergens achteraf op een industrieterrein. Het vraagt energie en tijd om hierin anders te denken en handelen, maar ik ben ervan overtuigd dat we hier met elkaar het verschil maken en dat deze inzet zich op de lange termijn uitbetaald ten gunste van de cliënt.
Mijn ambitie is Topaze door te ontwikkelen als een samenwerkingspartner die deskundigheid brengt naar andere organisaties. Ketenpartners meenemen in ons gedachtegoed en daarmee zorgen- voor een kanteling binnen de manier waarop we samenwerken. Met elkaar die community bouwen waar mensen op terug kunnen vallen. Alleen ga je sneller, maar samen kom je verder.

Het verhaal van Abdel

Ik word soms boos, dan wordt het zwart voor mijn ogen en weet ik niet meer wat ik doe. Het zijn momenten waarop ik de tijd kwijt ben. Anderen moeten me vertellen hoelang mijn woedeaanval is geweest, soms is dat een paar minuten maar het kan ook langer zijn. Ook gebeurt het wel eens dat ik zo boos ben dat ik start met het slopen van spullen, maar daarna ben ik er een soort van niet meer. Volgens mijn ouders reageer ik dan niet meer op hun vragen en kijk ik hen wel aan, maar tegelijk zien zij leegte in mijn ogen. Jorien van Topaze heeft me uitgelegd dat ik dan dissocieer. Dan word ik zo overspoeld door alles, dat ik een soort van uit mijn eigen lijf stap en zo afstand neem van alle pijn die ik al heel lang weggestopt heb.

Het remt me in het opbouwen van een toekomst, je kan niet elke keer boos worden op de mensen die je nodig hebt. Het put me ook uit, ik ben dagen van slag als ik mezelf zo verloren ben. Ik word er bang van, wat als ik een keer niet meer terug kom?
Het is nodig dat ik een behandeling aanga, maar dat vraagt van me dat ik me kwetsbaar moet opstellen bij een vreemde. Dat ik elke week naar een kantoor moet komen om het te hebben over de moeilijkste dingen uit mijn leven. Van nu, maar ook van vroeger en daar wil ik niet aankomen. Vroeger is ver weggestopt en dat zorgt ervoor dat ik kan doorgaan met mijn leven.

Jorien heeft me uitgelegd dat wegstoppen een tijdelijke oplossing is, dat ik mezelf soms zo verlies omdat mijn trauma dan weer tevoorschijn komt. Het laat zich niet wegstoppen en dus is het er telkens weer op de momenten dat het de kans krijgt om zich te laten zien. Het groeit volgens mij ook bij elke keer dat ik boos ben of dissocieer, vooral omdat ik me hier heel schuldig over voel achteraf. Dan zie ik mama huilen, papa alle kapotte spullen oprapen en mijn broertjes durven me niet aan te kijken. Ik bezorg mijn broertjes een trauma, ik maak mama verdrietig en papa voelt zich vaak moedeloos. Ik ben onvoorspelbaar voor de mensen waar ik van hou. Dat wil ik niet meer, maar de angst die ik voel om het monster uit mijn verleden in de bek te kijken is zo groot.

Wat helpt is dat Jorien er voor me is, ze legt me uit wat ik kan verwachten van de behandeling. Samen met haar wordt me steeds meer duidelijk welke puzzel ik te leggen heb over mijn leven. Dat doet ze bij me thuis, op de plek waar ik me fijn voel. Hierdoor kan ik mezelf zijn en voel ik me op mijn gemak. Ik mag mijn eigen tempo lopen en zo wordt de weerstand die ik voel steeds een stukje kleiner. Ik heb er vandaag voor gekozen dat we een datum gaan kiezen waarop ik ga starten met de traumabehandeling. Een hele grote stap en ik weet niet wat het me gaat brengen, maar ik heb mensen om me heen die me er doorheen zullen helpen.